อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน

อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี

อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน 

แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ กิจกรรมกลางแจ้งผจญภัย  ลุยห้วยลำธาร ชมความสมบูรณ์ของป่าตะวันตก
เหมาะสำหรับผู้ชอบการผจญภัยในป่า การเดินเท้าโดยใช้เส้นทางธรรมชาติ หรือรถ 4X4 ขับลุยห้วยลำธาร 

สถานที่น่าสนใจ

• ชมทัศนียภาพอ่างเก็บน้ำกลางหุบเขาสวยงาม
  • ในบริเวณอุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจันมีอ่างเก็บน้ำอยู่หลายแห่ง ได้แก่ อ่างเก็บน้ำบ้านไทยประจัน อ่างเก็บน้ำบ้านตากแดด อ่างเก็บน้ำบ้านวังปลาช่อน อ่างเก็บน้ำบ้านห้วยศาลา และอ่างเก็บน้ำท่าเคย ซึ่งมีทัศนียภาพที่สวยงาม เหมาะสำหรับเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ และประกอบกิจกรรมทางน้ำ
• แก่งเทียนป่า (น้ำตกสามชั้น)  ระยะเดินทาง 1,100 ม. เป็นโตรกธารและโขดหินที่มีลักษณะแปลกและสวยงาม
  
• โตรกห้วย   ระยะเดินทาง 1,300 ม. จำนวน 5 ห้วย  บริเวณลำห้วยมีแอ่งอาบน้ำเหมาะแก่การพักผ่อนเล่นน้ำ (เดินเท้าหรือรถ 4×4)
  • ลำห้วยในบริเวณที่เรียกว่า “โตรกทิวไผ่” ระยะทางประมาณ 1,300 เมตร มีโตรกธารและโขดหินที่มีลักษณะแปลกและสวยงาม ปริมาณน้ำจะมากในฤดูฝนบริเวณลำห้วยและแอ่งอาบน้ำเหมาะแก่การพักผ่อนเล่นน้ำ และชมธรรมชาติตามบริเวณนี้ เดินเท้าต่อไปประมาณ 900 เมตร ก็จะถึงลำห้วยในบริเวณที่เรียกว่า “โตรกลานหิน” เป็นจุดที่สวยงามมาก มีโขดหินทั้งเล็กและใหญ่ อีกทั้งมีพื้นที่ราบเหมาะต่อการกางเต็นท์พักแรม เดินเท้าต่อมาประมาณ 600 เมตร ถึงลำห้วยในบริเวณ “โตรกแซวสวรรค์” และอีกระยะทาง 400 เมตร ถึงลำห้วยในบริเวณ “โตรกบังไพร” ระยะทางประมาณ 950 เมตร ก็ถึงลำห้วย “โตรกลีลา” เป็นจุดที่สวยงาม มีสถานที่กางเต็นท์และจุดชมทิวทัศน์
• น้ำตกไทยประจัน   ระยะเดินทางจากห้วย 5  ต้องเดินเท้า เป็นระยะทาง 15 กม. และต้องมีผู้ชำนาญทาง(ไปกลับ 3 วัน 2 คืน ) เป็นน้ำตกขนาดกลางสูงประมาณ 8-11 เมตร  น้ำตกมีลักษณะเป็นสายน้ำยาวสวยงาม โขดหิน หน้าผาสูงชัน และพันธุ์ไม้จำพวกเฟริ์นและมอสต่างๆ
• น้ำพุร้อนโป่งกระทิง  เป็นบ่อน้ำพุร้อนขนาดใหญ่อยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 4  บ้านน้ำพุร้อน  ต.บ้านบึง อ.บ้านคา จ.ราชบุรี  อุณหภูมิประมาณ 45 องศาเซลเซียส  ที่น่าอัศจรรย์คือ เมื่อมีเสียงดังแค่ปรบมือก็จะมีพรายน้ำและฟองอากาศผุดขึ้นมาจากบ่อ  เป็นบ่อน้ำพุร้อนที่มีศักยภาพเพียงพอที่จะพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวและอาบน้ำแร่เพื่อสุขภาพ  ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 40 กม.  ไปตามทางหลวงหมายเลข 3206 ถึงทางแยกบ้านโป่งกระทิงล่าง  เลี้ยวซ้ายไปบ้านพุน้ำร้อนผ่านอ่างเก็บน้ำห้วยท่าเคย  มีทางแยกเลี้ยวขวาเข้าไปยังบ่อน้ำพุร้อนระยะทางจากกรุงเทพฯ 186 กม.
• ติดต่อสอบถาม 087-1653278

การเดินทาง

จากกรุงเทพมหานครไปอุทยานฯ ใช้เส้นทางการเดินทางไปจังหวัดราชบุรีได้  โดยทางรถยนต์ถนนเพชรเกษมหรือถนนธนบุรี – ปากท่อ  และใช้ทางรถไฟจากสถานีหัวลำโพงถึงสถานีรถไฟราชบุรี ระยะทาง 100 กม. จากนั้นไปตามถนนเพชรเกษม  ไปอำเภอปากท่อระยะทางประมาณ 22 กม.  เลี้ยวขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 3206  ระยะทาง 5 กม.  รวมระยะทางจากกรุงเทพมหานครทั้งสิ้น 165 กม.

อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน เป็นอุทยานฯ ที่กำหนดจากพื้นที่โครงการอุทยานเฉลิมพระเกียรติไทยประจันโดยเป็นพื้นที่ซึ่งได้จัดขึ้นเนื่องในวโรกาสที่  สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์  พระบรมราชินีนาถ  ทรงมีพระชนมพรรษา 5 รอบ ในปี พ.ศ. 2535  เพื่อสนองพระราชปณิธานที่ทรงอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้  โดยกำหนดพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าฝั่งซ้ายแม่น้ำภาชี ป่าพุยางและป่าพุสามซ้อนและป่าเขากงเกวียน  ซึ่งสภาพโดยรวมยังคงความอุดมสมบูรณ์ทั้งทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า  พื้นที่ส่วนใหญ่ยังคงสภาพธรรมชาติที่งดงาม

ข้อมูลการท่องเที่ยว

• ชื่อ : อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน
• ประเภท : อุทยานแห่งชาติ
• ที่อยู่ : อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกีรติไทยประจัน  110 หมู่ที่ 5 ตำบลยางหัก อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี 70140
• โทรศัพท์ :
  • 091-2788676 (ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว)
  • 087-1653278 (สำนักงาน)
  • เปิดบริการ : ทุกวันตั้งแต่เวลา 8.00-18.00 น.
• ค่าเข้า :  ฟรี
• สถานที่จอดรถ : ฟรี กว้างขวางรับได้จำนวนมาก
• สิ่งอำนวยความสะดวก :
  • ห้องน้ำรวม
  • บ้านพักให้เช่า
  • ลานกางเต้นท์
  • ฝ่ายประชาสัมพันธ์ติดต่อสอบถาม
•  Website : –
• การเดินทาง :
  • จากกรุงเทพฯที่สะดวก ใช้เส้นทางถนนสายเพชรเกษมผ่านจังหวัดนครปฐม ตรงผ่านสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรีจากนั้นใช้สะพานข้ามสี่แยกบางแพตรงมาประมาณ 4 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายที่คลองชลประทาน หลัก กม.ที่ 84 + 380 ม. วิ่งเลียบคลองชลประทานไปประมาณ 4 กม.
  • จากอำเภอดำเนินสะดวก บนถนนสายดำเนินสะดวก – บางแพ ผ่านวัดหลวงพ่อสดมาถึงแยกหัวโพ ให้เลี้ยวซ้ายมา 3 กม. ถึงคลองชลประทาน จากนั้นเลี้ยวขวาวิ่งเลียบคลองชลประทานมาอีก 2 กม.

ภาพถ่าย

แผนที่

 

อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน

อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน มีพื้นที่บริเวณป่าฝั่งซ้ายแม่น้ำภาชี ป่ากงเกวียน ป่าพุยาง และป่าพุสามซ้อน ในท้องที่ตำบลอ่างหิน ตำบลทุ่งหลวง ตำบลยางหัก อำเภอปากท่อ ตำบลหนองพันจันทร์ ตำบลบ้านคา ตำบลบ้านบึง อำเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี พื้นที่แห่งนี้เป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญในอดีตเคยอยู่ภายใต้อิทธิพลของพรรค คอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย มีการต่อสู้ระหว่างเจ้าหน้าที่ของรัฐกับผู้ก่อการร้าย คอมมิวนิสต์อย่างรุนแรงเกิดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สินอย่างมากมาย ต่อมารัฐสามารถควบคุมพื้นที่ได้จนเกิดความสงบสุขในพื้นที่แห่งนี้ แล้วได้ดำเนินการวางแผนที่จะเร่งรัดพัฒนาฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าใน ส่วนที่ถูกทำลายให้สอดคล้องกับพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และส่งเสริมพัฒนาอาชีพแก่ราษฎรในพื้นที่ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ในการนี้ มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ โดยกองศิลปาชีพ ร่วมกับกองทัพบก กรมป่าไม้ กรมชลประทาน กรมพัฒนาที่ดิน จังหวัดราชบุรี และหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จึงได้ดำเนินการอนุรักษ์เพื่อจัดทำเป็น “อุทยานเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน” ณ บริเวณบ้านไทยประจัน ตำบลยางหัก อำเภอปากท่อ โดยจัดให้เป็นสวนพฤกษศาสตร์ ตลอดจนจัดให้มีการส่งเสริมงานศิลปาชีพให้แก่ราษฎรในพื้นที่ ตั้งแต่มีนาคม 2534 เป็นต้นมา

กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช พิจารณาแล้วเห็นว่า พื้นที่โครงการอุทยานเฉลิมพระเกียรติไทยประจันซึ่งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าฝั่งซ้ายแม่น้ำภาชี เนื้อที่ 240,246 ไร่ ยังคงมีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์และมีแหล่งท่องเที่ยวสวยงามหลายแห่ง เห็นสมควรเร่งประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ จึงดำเนินการสำรวจความเหมาะสมของพื้นที่ที่จะจัดตั้งเป็นเขตอุทยานแห่งชาติ และให้ดำเนินการสำรวจพื้นที่เบื้องต้นบริเวณบ่อพุน้ำร้อน เพื่อดำเนินการจัดตั้งเป็นวนอุทยาน

สำนักบริหารจัดการในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ 5 ได้พิจารณาแล้ว เพื่อให้การปฏิบัติงานเป็นไปตามสั่งการของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ดังกล่าว ประกอบกับพื้นที่บ่อพุน้ำร้อนอยู่ในโครงการอุทยานเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน จึงให้หัวหน้าโครงการฯ ไปดำเนินการสำรวจความเหมาะสมของพื้นที่โครงการอุทยานเฉลิมพระเกียรติไทย ประจัน และบริเวณใกล้เคียงเพื่อจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติต่อไป

ต่อมาเมื่อวันที่ 24 มกราคม 2555 อุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจันได้รับการประกาศจัดตั้งเป็นอุทยาน แห่งชาติ ลำดับที่ 124 ของประเทศไทย โดยประกาศลงในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนที่ 9 ก ลงวันที่ 24 มกราคม 2555 มีเนื้อที่ประมาณ 205,463 ไร่ 3 งาน 59 ตารางวา หรือ 328.7411 ตารางกิโลเมตร

ลักษณะภูมิประเทศ

เป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน วางตัวในแนวเหนือใต้อยู่ทางด้านตะวันตกของจังหวัดราชบุรี จนไปจดประเทศสภาพพม่า ครอบคลุมพื้นที่ 349.59 ตารางกิโลเมตร ในท้องที่อำเภอปากท่อ อำเภอสวนผึ้ง และกิ่งอำเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี ยอดเขาสูงสุดชื่อ เขายืดหรือเขาพระรอบ มีความสูงประมาณ 834 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ลักษณะธรณีของพื้นที่เป็นหินตะกอน ประกอบด้วยหินกรวดมน หินชั้น หินปูน หินดินดาน และหินทราย สภาพดินมีความอุดมสมบูรณ์สูง ปกคลุมไปด้วยอินทรีย์วัตถุ ดินเป็นดินร่วนปนทราย มีการดูดซึมน้ำได้อย่างดี เทือกเขาป่าแม่ประจันเป็นแหล่งต้นน้ำของลำห้วยหลายสาย ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของห้วยพุไทร ห้วยท่าเคย ห้วยพุน้ำร้อน ลุ่มน้ำแม่ประจัน ไหลลงแม่น้ำเพชรบุรีและลุ่มแม่น้ำภาชี ซึ่งไหลลงสู่แม่น้ำกลอง

ลักษณะภูมิอากาศ

สภาพอากาศค่อนข้างหนาวเย็นตลอดปี โดยได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมจากตะวันตกเฉียงใต้ในช่วงฤดูฝน และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือในช่วงฤดูหนาว แบ่งออกเป็น 3 ฤดู คือ ฤดูร้อนเริ่มตั้งแต่ปลายเดือนมีนาคม ถึง เดือนมิถุนายน ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนกรกฎาคม ถึง เดือนตุลาคมและฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึง เดือนกุมภาพันธ์

พืชพันธุ์และสัตว์ป่า

ลักษณะทั่วไปของสังคมพืชในอุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจันประกอบ ด้วย ป่าเบญจพรรณ ครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ทางด้านทิศตะวันตกของพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ชนิดพันธุ์ไม้มีสำคัญของ ได้แก่ ประดู่ แดง ตะแบก เสลา ส้าน มะค่าโมง ตะค้อ ตะคร้ำ สมอพิเภก เลี่ยน กะบก มะกอก ฯลฯ พืชพื้นล่าง ได้แก่ ไผ่ไร่ ไผ่ซาง ไผ่บง และไผ่ข้าวหลาม เป็นต้น ป่าดิบแล้ง ครอบคลุมพื้นที่ทางด้านตะวันตกและทางด้านเหนือ ชนิดพันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ ยางขาว ยางแดง ตะเคียน ยมหอม จำปาป่า รัก จำปีป่า กระบาก มะม่วงป่า ตะแบก มะหาด มะไฟป่า สะเดาป่า ฯลฯ พืชพื้นล่าง ได้แก่ ไผ่บง ไผ่เฮียะ ต๋าว หวาย ปาล์ม เฟิน เป็นต้น

บริเวณพื้นที่อุทยานแห่งชาตินี้ยังคงสภาพที่อุดมสมบูรณ์อยู่มาก และเนื่องจากป่าเป็นผืนเดียวกันกับอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่น้ำภาชี และประเทศสหภาพพม่า จึงมีการย้ายถิ่นฐานของสัตว์ป่าไปมาอยู่เป็นประจำ ที่พบเห็นได้แก่ กวางป่า กระทิง เก้ง กระจง หมี หมูป่า ลิง ค่าง ชะนี อีเห็น ชะมด เสือไฟ หมูหริ่ง บ่าง หมาไน เม่น ลิ่น พังพอน ค้างคาว กระต่ายป่า กระรอก กระแต และหนูป่า นกที่พบเห็น ได้แก่ นกเงือกสีน้ำตาล นกกาฮัง นกแก๊ก นกเงือกกรามช้างปากเรียบ นกเงือกดำ เหยี่ยว นกเค้า นกปรอด นกกระปูด นกกางเขนน้ำ นกขมิ้น นกกระทาดง นกขุนทอง นกแซงแซว นกตะขาบ นกหัวขวาน นกเขียวก้านตอง นกแซวสวรรค์ ไก่ป่า นกยางเขียว และนกบั้งรอกใหญ่ สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกที่พบเห็นได้แก่ เขียดหิน กบภูเขา คางคก ปาด และอึ่งอ่าง สัตว์เลื้อยคลานที่พบเห็น ได้แก่ ตะพาบ เต่า งู ตะกวด ตุ๊กแก กิ้งก่า จิ้งเหลน และแย้ ปลาที่พบเห็น ได้แก่ ปลาค้อ ปลาตะเพียนทราย ปลาหมอช้างเหยียบ ปลาซิวหางแดง ปลาก้าง ปลาไส้ต้นตาแดง ปลาแป้นแก้ว ปลาซิวใบไผ่ ปลาพลวง ปลาตะเพียนน้ำตก ปลาซิวควายแถบดำ ปลาหนามหลัง และปลาอีด เป็นต้น