ศูนย์วัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านหัวเขาจีน

อ.ปากท่อง จ.ราชบุรี

วัดคีรีวงก์ อยู่ห่างออกมา 1 กม. อยู่ในเขตรอยต่อจังหวัดเพชรบุรี

บ้านหัวเขาจีน อยู่ใน หมู่ที่ 1 ตำบลห้วยยางโทน  เขตอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรีตรงเขตเชื่อมต่อกับจังหวัดเพชรบุรี   โดยบ้านหัวเขาจีน เป็นนามเรียกขาน ถิ่นที่อยู่อาศัยของกลุ่ม ชนชาติพันธุ์หนึ่งเรียกว่า “ไทยทรงดำ” ตามประวัติกล่าวว่า ชาวไทยทรงดำ ได้อพยพย้ายถิ่นฐานมาจากดินแดนที่ห่างไกลและได้เข้ามาจับจองในขณะนั้น   เป็นหมู่บ้านที่ยังคงรักษา และอนุรักษ์ ประเพณี วัฒนธรรมการประกอบอาชีพ และการดำรงชีวิต  แบบดั้งเดิมของชาวบ้านไทยทรงดำไว้อย่างเหนียวแน่น จนได้รับการคัดเลือกให้เป็นหมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว  เชิงวัฒนธรรมของจังหวัดราชบุรี  คุณสามารถเดินทางท่องเที่ยวชมวิถีชีวิตและเลือกซื้อผ้าขาวม้าทอมือ ผ้าซิ่นลายแตงโม และผลิตภัณณ์อื่นๆ ได้ที่นี่  นอกจากนี้ห่างออกไปอีก 1 กม. จะเห็นภูเขาหัวเขาจีนอยู่ด้านหลัง ซึ่งเป็นที่ตั้งของวัดคีรีวงก์ อยู่ในเขตรอยต่อจังหวัดเพชรบุรี  และอีกด้านหนึ่งของเขาจะมีนกพิราบหลายพันตัวบินเขาออกจากรังในช่องเขาหัวเขาจีนเป็นภาพน่าแปลกที่มีนกรวมตัวกันได้มากขนาดนี้

เรื่องเล่าขาน นามชื่อหมู่บ้าน

“บ้านหัวเขาจีน” เล่าขานตำนานต่อกันมาว่า  เนื่องจากบ้านหัวเขาจีนในอดีตจะมีทะเลล้อมรอบและได้มีพ่อค้าชาวจีนำเรือสำเภามาซื้อขายและแลกเปลี่ยนสินค้าบริเวณนี้ แต่ได้เกิดอุบัติเหตุเรือสำเภาแตก หัวเรือมาติดอยู่กับเขา จึงเรียกว่า หัวเขาจีน ต่อมาได้ใช้เป็นชื่อหมู่บ้านว่า“บ้านหัวเขาจีน” มาจนถึงปัจจุบันนี้

วิถีชีวิตความเป็นอยู่

บ้านหัวเขาจีน  มีความเป็นอยู่แบบชนบทประกอบอาชีพทางเกษตรกรรม  มีความรัก ความสามัคคี และเอื้ออาทรต่อกัน  โดยมีวัฒนธรรมและประเพณีที่งดงามเป็นศูนย์รวมจิตใจ  ชาวบ้านส่วนใหญ่นับถืศาสนาพุทธและมีความเชื่อเกี่ยวกับการนับถือผี  โดยเฉพาะผีบรรพบุรุษ (ผีบ้านผีเรือน) จะมีการเซ่นไหว้กันในเดือนหก แปด สิบสองของทุกปี  ซึ่งชาวไทยทรงดำ(ลาวโซ่ง) เรียกว่า เสนบ้าน เสนเรือน สมาชิกในครอบครัวจะได้รับการสอนให้รู้จักและนับถือผีบรรพบุรุษประจำตระกูลของตน  ทุกครอบครัวสมัยอดีตกำหนดให้ ครอบครัวที่เป็นต้นผี(ผีต๊าว)โดยมีการสืบทอดตามบรรพบุรุษ ถ้าผู้ที่ได้รับการสืบทอดเสียชีวิตเรียกว่า ผีผู้ต๊าว  เวลาเซ่นไฟว้ต้องฆ่าควายเซ่นไหว้เท่านั้น แต่ถ้าเป็นคนลาวโซ่งทั่วไป  ถ้าเสียชีวิตเรียกว่า  ผีผู้น้อย  ฆ่าหมูเวลาเซ่นไหว้  ซึ่งจะเป็นผู้สืบทอดประเพณี  และการกระทำพิธีกรรมต่างๆ เพื่อให้เกิดสิริมงคล โชคดีและมีความสุขในครอบครัว ญาติพี่น้องที่อยู่ไกล หรือใกล้ จะต้องกลับมาร่วมประกอบพิธี

ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ชาวไทยทรงดำมีพื้นฐานการทอผ้าที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษที่ทอผ้าใช้ในครัวเรือน  โดยมีผ้าซิ่นลายแตงโม  ที่เป็นเอกลักษณ์สำคัญของชนเผ่ามีการสืบทอดภูมิปัญญาสู่ชนรุ่นหลัง  จึงเกิดพัฒนาการการทอผ้าที่เหมาะกับการใช้ประโยชน์และความต้องการของผู้ที่สนใจ
การทอผ้าขาวม้า  คือ  จุดเริ่มต้นของการพัฒนาการทอผ้าในชุมชนเพื่อใช้ประโยชน์ในกิจกรรมต่างๆ เช่น ทำเปลเด็ก คาดเอว โพกหัว เสาฉัตรในพิธีต่างๆ ฯลฯ ดังนั้น ชุมชนจึงเกิดความคิดเพื่อรวมกลุ่มในการทอผ้าเพื่อเป็นอาชีพเสริมรายได้ให้กับครอบครัว ผลิตภัณฑ์ผ้าขาวม้าทอมือได้รับความสนใจจากบุคคลภายนอกเนื่องจากมีสีสันที่สวยสดงดงาม สีไม่ตก

การแต่งกาย

สมัยก่อนลาวโซ่งมีการแต่งกายโดยนำผ้าฝ้ายมาปั่นเป็นเส้นฝ้ายโดยนำมาทอผ้าพื้นสีขาวนำสีธรรมชาติมาย้อม เช่น เปลือกไม้ต่างๆ (ต้นประดู่, ต้นคราม ลูกมะเกลือ) นำมาย้อมเพื่อให้เกิดสีสันบนผืนผ้า อดีตชาวไทยทางดำ(ลาวโซ่ง) ส่วนใหญ่การแต่งกายด้วยเครื่องนุ่มห่มที่มีสีดำเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งถือว่าเป็นเอกลักษณ์ของชาวไทยทรงดำก็ว่าได้  ชาวไทยทรงดำยังนับถือ ผีบรรพบุรุษ หรือผีประจำเรือนของตนเองอีกด้วยเชื่อว่า ผีเรือน คือผู้คุ้มครองปกป้อง ผู้คนและบ้านเรือนให้อยู่ร่วมกันได้ และยังมีประเพณีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์

สินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์

กลุ่มสตรีทอผ้าไทยทรงดำ  เกิดขึ้นจาการรวมกลุ่มของสตรีในหมู่บ้านที่มีความรู้และความสามารถในการทอผ้า  ซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนในชุมชน  ซึ่งการรวมกลุ่มทอผ้าไทยทรงดำจัดตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2542 โดยความรู้  ความสามารถของสตรีในหมู่บ้านในการพัฒนาการทอผ้าจากพื้นบ้าน เช่น ผ้าลายแตงโม  ผ้าขาวม้า  ผ้าเปียว  เสื้อฮี  เป็นผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือไทยทรงดำที่มีความสวยงามและเป็นที่ยอมรับของคนทั่วไปซึ่งการดำเนินกิจกรรม  จากวิถีชีวิตของชาวบ้านหัวเขาจีนได้น้อมนำปรัชญาแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง  ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช(รัชกาลที่ 9) มาปรับใช้ในชีวิตประจำวันอย่างเป็นรูปธรรมโดยเริ่มจากความพอประมาณ คือ  ทำบนพื้นฐานความรู้ความสามารถและเป็นการผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นแบบความพอเพียง  โดยเน้นการให้ความรู้  ความสามารถที่มีอยู่อย่างมีเหตุผล  คือ การรวมกลุ่มทอผ้าไทยทรงดำเพื่อเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัวในการแก้ไขปัญหาด้านเศรษฐกิจได้เป็นอย่างดี

[su_heading size=”30″ margin=”10″]ข้อมูลท่องเที่ยว[/su_heading]

[su_list icon=”icon: external-link” icon_color=”#4667c1″]

• ชื่อ  :  ศูนย์วัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านหัวเขาจีน
• ประเภท  :  ศูนย์วัฒนธรรม ,จำหน่ายสินค้า OTOP
• ที่อยู่  :  หมู่ที่ 1 ตำบลห้วยยางโทน  เขตอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
• GPS  :  13.340426510979  /  99.74835556507105
• โทรศัพท์  :  086-018-9318
• เวลาเปิดบริการ  :  8:00-17:00 น. เปิดบริการทุกวัน
• ค่าบริการ  :  –
• สถานที่จอดรถ  :  รองรับกลุ่มทัวร์ได้
• สิ่งอำนวยความสะดวก  :
  – ที่พักโฮมสเตย์
  – พาหนะนำชมกิจกรรมของหมู่บ้าน
• สถานที่สำคัญใกล้เคียง  :  วัดคีรีวงก์
• Website  :  http://thaisongdam.blogspot.com
• Facebook  :  /ศูนย์วัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านหัวเขาจีน
• การเดินทาง
  – โดยรถยนต์ 2 เส้นทาง คือ ถนนพระราม 2 ผ่าน สามแยกวังมะนาว เข้าอำเภอปากท่อ ถึงสี่แยกปากท่อ เลี้ยวซ้ายเข้าหมู่บ้าน และถนนเพชรเกษม ผ่านจังหวัดราชบุรี ถึงสี่แยกปากท่อ เลี้ยวขวาเข้าหมู่บ้าน
  – โดยรถไฟ จากสถานีธนบุรี และ สถานีหัวลำโพง ถึงสถานีรถไฟปากท่อ ต่อรถจักรยานยนต์รับจ้างเข้าหมู่บ้าน

[/su_list]

[su_heading size=”30″ margin=”10″]แผนที่[/su_heading]

13.340426510979  /  99.74835556507105

[ready_google_map id=’102′]

 

ผลิตภัณฑ์เด่น

– ผ้าขาวม้าทอมือ
– ผ้าซิ่นลายแตงโม

 

ประเพณี วัฒนธรรม

– การเรียกขวัญเด็ก/การเรียกขวัญผู้ใหญ่
– การเยื้อง (การทำนาย)
– การกินดอง (การแต่งงาน)
– การปาดตง (เลี้ยงข้าวใหม่ต้นฤดูเก็บเกี่ยว)
– การเสนเรือน
– การเล่นกลอน การรื่นเริงช่วงตรุษไทย สงกรานต์
– การเอ๊ดเวียะลาง (การทำงานศพ)
– วัฒนธรรมการแต่งงาน และการทอผ้าพื้นเมือง (ลายแตงไทย)

 

[su_heading size=”30″ margin=”10″]ภาพถ่าย[/su_heading]